Inne nazwy dla światłolecznictwa to fototerapia, terapia światłem, a także helioterapia – w przypadku korzystania z naturalnego światła słonecznego i aktynoterapia – z jego sztucznych źródeł. W Centrum Kompleksowej Rehabilitacji korzystamy z nowoczesnych, certyfikowanych urządzeń emitujących promieniowanie widzialne oraz niewidzialne, czyli nadfioletowe i podczerwone. Zapoznaj się z korzyściami jakie daje światłolecznictwoi zapisz na zabieg.
Co to jest światłolecznictwo
Polska nazwa fototerapii mówi sama za siebie: chodzi o leczenie światłem. W skrócie: światłolecznictwo to gama zabiegów z dziedziny fizykoterapii. Są przeprowadzane z wykorzystania światła.
Ludzkość zna właściwości promieni świetlnych od tysiącleci. Zanim wynaleziono metody terapii światłem ze sztucznych źródeł, wykorzystywano światło słoneczne. Przykładowo, w Szwajcarii istniało wiele sanatoriów położonych w wysokich partiach Alp, gdzie lekarze zalecali pacjentom i kuracjuszom sesje „kąpieli słonecznych” w celu leczenia gruźlicy. Dzisiaj sanatoria te, podobnie jak światłoterapia powracają do łask po pandemii Covid-19. W Szwajcarii, Niemczech czy Włoszech powstaje wiele sanatoriów, gdzie pacjenci z chorobami płuc spowodowanymi skutkami przebytej infekcji koronawirusem mogą podreperować zdrowie. Głównym czynnikiem leczniczym jest tam właśnie intensywne światło słoneczne.
Na co pomaga światłolecznictwo
Zabiegi z wykorzystaniem światła wpływają pozytywnie nie tylko na tkanki, ale również dolegliwości psychiczne, problemy ze snem, obniżony nastrój, a nawet na bolesny zespół napięcia przedmiesiączkowego. Lekarze często zalecają światłolecznictwo podczas zaburzeń nastroju zwanych depresją sezonową, nadpobudliwości, apatii, ADHD, przy dolegliwościach związanych z menopauzą i zaburzeniami rytmu dobowego. Szeroko też znane jest użycie terapeutycznego światła w kosmetologii.
W ortopedii i rehabilitacji światłolecznictwo stosuje się przy:
przewlekłych stanach zapalnych stawów
zapaleniach tkanek miękkich kończyn,
stanach zapalnych ucha i zatok
nerwobólach
leczeniu zmian reumatoidalnych w początkowej fazie
W ramach fizykoterapii Pacjentka/Pacjent naświetlani są specjalną lampą. W zależności od rodzaju sprzętu, lampy te emitują promienie o różnej długości fali i dawce energii. Różne promieniowanie prowadzi do różnych efektów terapeutycznych.
Podczas ekspozycji ciała na światło wytworzone zostaje ciepło, które może powodować:
zmniejszenie napięcia mięśniowego
poprawę ukrwienia
złagodzenie bólów różnego pochodzenia
poprawę nastroju
pobudzenie układu limfatycznego
przyspieszenie przemiany materii
złagodzenie przebiegu niektórych chorób skórnych (łuszczyca, trądzik, AZS itp.)
ustabilizowanie rytmu dobowego
poprawę wyglądu skóry
O rodzaju lampy i promieniowania, jakie ma zostać użyte w celu terapii konkretnego schorzenia decyduje specjalista – lekarz lub fizjoterapeuta. Aby światłolecznictwo było skuteczne, należy przeprowadzić wstępny wywiad medyczny, zdiagnozować problem, czasami także wykonać dodatkowe badania. Należy także pamiętać o przeciwwskazaniach.
Światłolecznictwo – przeciwwskazania
Światłolecznictwo nie jest zalecane pacjentom onkologicznym – zarówno podczas trwania choroby nowotworowej, jak i po przebytej radioterapii. Leczenia światłem nie stosuje się też u Pacjentek i Pacjentów cierpiących na chorobę zakrzepową żył, miażdżycę, niewydolność krążenia, arytmię oraz nadczynność i niedoczynność tarczycy. Czynnikiem wykluczającym z terapii jest ciąża oraz trwające zakażenia – bakteryjne, wirusowe i grzybicze. Pomimo, że światłolecznictwo jest wskazane przy leczeniu trądziku, łuszczycy, blizny czy problemów skórnych, to w niektórych przypadkach stanów zapalnych skóry, nie jest ono wskazane. Decyzję zawsze podejmuje lekarz lub fizjoterapeuta. Należy powiadomić specjalistę o ewentualnej nadwrażliwości na światło, przyjmowanych lekach (mogą być fotouczulające).
Światłolecznictwo – efekty uboczne i środki ostrożności
Niektórzy Pacjenci i Pacjentki donoszą o pojawiających się niepożądanych efektach fototerapii, chociaż zdarzają się one bardzo rzadko. Wśród tych efektów niepożądanych były: nadmierna drażliwość w dniu po zabiegu, problemy z zaśnięciem, bóle i zawroty głowy, zaburzenia ostrości wzroku. Są to przypadki jednostkowe i światłolecznictwo nadal uznaje się za jedną z bezpieczniejszych metod fizykoterapii. Podczas zabiegu muszą być też zachowane środki ostrożności. Zarówno Pacjent/ka, jak i osoba przeprowadzająca zabieg muszą mieć założone okulary ochronne, są one dostępne w gabinecie. Należy zadbać także o skórę przed zabiegiem – musi ona być oczyszczona i osuszona. Zaleca się zabranie wygodnego stroju, ponieważ sesja fototerapii może trwać od kilkunastu do kilkudziesięciu minut.