Krioterapia ogólnoustrojowa, kriokomora

Krioterapia ogólnoustrojowa polega na oddziaływaniu na powierzchnię ciała bardzo niskimi temperaturami (poniżej 110 st. C) w specjalnej kriokomorze, w której przebywa się od 1 do 3 minut.

Zapraszamy do korzystania z zabiegów krioterapii ogólnoustrojowej w Centrum Kompleksowej Rehabilitacji w Konstancinie. Jest to świetna metoda wspomagająca leczenie chorób narządu ruchu oraz doskonała forma odnowy biologicznej. Zabieg jest bezbolesny i bardzo dobrze tolerowany przez organizm. Następuje po nim intensywna, 30 minutowa kinezyterapia pod kierunkiem fizjoterapeuty. Konstrukcja kriokomory jest przyjazna dla osób z klaustrofobią.

Krioterapia ogólnoustrojowa – na czym to polega?

Pod koniec lat 70 japoński profesor Toshiro Yamauchi skonstruował pierwszą w świecie komorę kriogeniczną i z powodzeniem stosował krioterapię ogólnoustrojową u pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi. Od tego czasu zaczęto budować komory kriogeniczne, które są obecnie, bardzo popularne w Niemczech, Rosji i w Polsce. Krioterapię ogólnoustrojową stosuje się w rehabilitacji ruchowej, odnowie biologicznej i u sportowców celem zwiększenia wydolności organizmu i regeneracji po urazach .
Korzystne efekty krioterapii ogólnoustrojowej są już na tyle oczywiste, iż zabiegi te są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Działanie temperatur kriogenicznych stosowanych ogólnoustrojowo wywołuje w organizmie człowieka wiele korzystnych reakcji fizjologicznych, takich jak:

efekt przeciwbólowy
efekt nerwowo-mięśniowy
efekt przeciwobrzękowy
efekt przeciwzapalny
efekt krążeniowy
efekt immunologiczny
efekt poprawy nastroju
efekt odnowy biologicznej

Efekt przeciwbólowy związany z wpływem krańcowo niskich temperatur na układ nerwowy (czynnościowe wyłączenie przez zimno receptorów czuciowych i ich połączeń z proprioreceptorami oraz zwolnienie przewodnictwa we włóknach czuciowych), układ hormonalny (wzrost wydzielania beta-endorfin) oraz działaniem metabolicznym (obniżenie stężenia mleczanów i histaminy oraz wzrost stężenia bradykininy i angiotensyny w zmienionych zapalnie tkankach).

Efekt nerwowo-mięśniowy temperatur kriogenicznych wiąże się ze zmniejszeniem napięcia mięśni w wyniku zwolnienia przewodnictwa nerwowego i obniżenia reaktywności obwodowych zakończeń czuciowo-nerwowych oraz ze wzrostem siły mięśniowej. Natomiast temperatury kriogeniczne nie wpływają na aktywność kinazy kreatynowej, co przemawia za brakiem ich szkodliwego wpływu na mięśnie szkieletowe.

Efekt przeciwobrzękowy związany jest z przekrwieniem tętniczym w okolicy obrzęków okołostawowych, z równoczesnym zwiększeniem filtracji włośniczkowej, poprawą drożności naczyń chłonnych drenujących przestrzeń międzykomórkową oraz zwiększeniem przepływu chłonki w naczyniach limfatycznych.

Efekt przeciwzapalny wynika z wpływu niskiej temperatury zarówno na wydzielanie mediatorów stanu zapalnego, jak i na równowagę prooksydacyjno-antyoksydacyjną. U osób poddanych krioterapii ogólnoustrojowej – tak u chorych, jak i zdrowych – obserwuje się m.in. znamienny statystycznie spadek wartości odczynu Biernackiego i stężenia markerów stanu zapalnego. Kolejny mechanizm działania przeciwzapalnego może być związany z wpływem niskiej temperatury na stabilizację błon lizosomalnych i następowym zahamowaniem uwalniania enzymów z lizosomów . Efekt przeciwzapalny związany jest również ze zmniejszeniem nasilenia stresu oksydacyjnego.

Efekt krążeniowy dotyczy głównie mikrokrążenia krwi. Oddziaływanie temperatur kriogenicznych na mikrokrążenie odbywa się dwufazowo. W pierwszej fazie polega na obkurczeniu lub zamknięciu zwieraczy przedwłośniczkowych w skórze, co prowadzi do zmniejszenia lub zahamowania przepływu przedwłośniczkowego i w konsekwencji utlenowana krew przez otwarte połączenia tętniczo-żylne wraca do dużych naczyń żylnych i prawego serca. W drugiej fazie dochodzi do adaptacyjnego rozszerzenia naczyń krwionośnych mikrokrążenia oraz zamknięcia połączeń tętniczo-żylnych, czego efektem jest wzrost ukrwienia tkanek, zwiększenie dowozu tlenu i substancji odżywczych do tkanek i narządów oraz zwiększenia usuwania toksyn z organizmu. Dotychczas nie wykazano istotnego wpływu temperatur kriogenicznych stosowanych ogólnoustrojowo na parametry makrokrążenia, takie jak: częstość akcji serca, wartości ciśnienia tętniczego, wartość wskaźnika skracania poprzecznego lewej komory serca i frakcji wyrzutowej serca. Kriostymulacja ogólnoustrojowa nie powoduje również zaburzeń rytmu serca oraz zmian niedokrwiennych mięśnia sercowego.

Efekt immunologiczny polega na zwiększeniu odporności komórkowej i humoralnej – według badania klinicznego obserwowano wzrost liczby i odsetka subpopulacji limfocytów: T pomocniczych, T cytotoksycznych T supresorowych, B oraz T NK – natural killers. Pod wpływem niskich temperatur dochodzi także do wzrostu w surowicy aktywności bakteriobójczej białek dopełniacza oraz immunoglobulin klasy IgA, IgG i IgM.

Efekt poprawy nastroju – niektórzy autorzy zanotowali istotny, korzystny wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na psychikę pacjentów, wyrażający się m.in. poprawą nastroju, uczuciem relaksacji, ustąpieniem uczucia zmęczenia oraz poprawą jakości zasypiania i snu.

Efekty odnowy biologicznej – zabiegi w kriokomorze – poprzez wspomnianą wcześniej poprawę ukrwienia tkanek i zwiększenie dowozu substancji odżywczych, a także nasilenie usuwania toksyn z organizmu i korzystny wpływ na równowagę prooksydacyjno-oksydacyjną – odmładzają, ujędrniają skórę, likwidują cellulit, a ponadto, dzięki poprawie przemiany materii, wspomagają odchudzanie. Podstawą wymienionych reakcji są procesy termoregulacji. Ich uruchomienie następuje za pośrednictwem termoreceptorów przekazujących impulsy nerwowe do podwzgórza, które zawiaduje wszystkimi wegetatywnymi i większością hormonalnych funkcji organizmu człowieka. Istnieją też doniesienia wskazujące na korzystny wpływ zabiegów krioterapii ogólnoustrojowej na profil lipidowy surowicy. U osób zdrowych po zakończeniu cyklu zabiegów stwierdzono zmniejszenie stężenia frakcji LDL-cholesterolu z towarzyszącym wzrostem stężenia frakcji HDL.

Opracowanie na podstawie danych z materiałów Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Krioterapia ogólnoustrojowa – wskazania do stosowania

Zapalne choroby narządu ruchu – zwłaszcza: reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, dna moczanowa, zapalenie stawów towarzyszące łuszczycy
Choroby zwyrodnieniowe stawów: kręgosłupa, barkowych, łokciowych, biodrowych, kolanowych i innych
Zespoły bólowe kręgosłupa np. w przebiegu dyskopatii
Zapalenia okołostawowe ścięgien, powięzi, mięśni
Urazy stawów i tkanek miękkich, w tym kontuzje sportowe
Zespoły przeciążeniowe narządu ruchu
Fibromialgia
Osteoporoza
Znoszenie spastyczności w rehabilitacji neurologicznej w: stwardnieniu rozsianym (SM), niedowładach spastycznych i porażeniach połowiczych, mózgowym porażeniu dziecięcym
Choroba Parkinsona
Depresja
Nadwaga i otyłość

Krioterapia ogólnoustrojowa – przeciwwskazania

Choroba nowotworowa
Niektóre choroby układu krążenia: stan po zawale i inne ciężkie choroby serca, niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca, przebyte zatory tętnicze
nieustabilizowane nadciśnienie tętnicze (wysokie wartości ciśnienia krwi)
Nadczynność i niewyrównana niedoczynność tarczycy
Działanie niektórych leków np.: neuroleptyków oraz alkoholu
Uszkodzenia skóry, uczulenie na zimno, odmrożenia
Ostre schorzenia dróg oddechowych, choroby nerek i pęcherza moczowego.

Krioterapia ogólnoustrojowa – wskazówki dla Pacjentów

Prosimy o przebranie się w strój gimnastyczny w szatni ogólnej, a następnie w szatni kriokomory w strój do krioterapii (musi być suchy).

Strój do kriokomory

Kostium kąpielowy dwuczęściowy lub biustonosz sportowy (top) i krótkie spodenki dla mężczyzn (bez ciasnych gumek i elementów metalowych jak sprzączki, zapinki)
Ciepłe skarpety do połowy łydki
Przepaska lub czapka (osłaniająca uszy)
Rękawice
Podwójna maseczka chirurgiczna oraz chodaki (maseczkę i chodaki zapewniamy)

Przed wejściem do kriokomory

Przed zabiegiem proszę zdjąć wszystkie ozdoby, okulary (lepiej zdjąć też szkła kontaktowe), zegarek, osłonić plastrem zmiany skórne.
Przed wejściem do kriokomory należy osuszyć ciało ręcznikiem dla usunięcia kropelek potu ze skóry. W trakcie leczenia nie należy stosować kremów, balsamów i maści na skórę.
Uprzejmie prosimy o przestrzeganie zasad higieny, jak również o powstrzymanie się od palenia tytoniu czy spożywania intensywnie pachnących pokarmów przed zabiegami – zimno „konserwuje” zapachy!
Przed każdym wejściem do kriokomory pielęgniarka kontroluje tętno i ciśnienie krwi, oraz ocenia stan ogólny pacjenta proszę jej zgłaszać ewentualne dolegliwości.

W czasie zabiegu w kriokomorze

Poruszamy się idąc w miejscu nie tupiąc, nie dotykając ścian kriokomory
Ręce oddalamy od tułowia
Oddychamy powoli, niezbyt głęboko – wdech krótszy niż wydech (1:2)
Bezzwłocznie, po usłyszeniu sygnału dźwiękowego kończącego zabieg lub w razie złego samopoczucia, opuszczamy kriokomorę