Dna moczanowa, choroba bogaczy, podagra – czy da się z nią żyć?
Chociaż dna moczanowa może być bardzo bolesna i wpłynąć na jakość życia, to odpowiednie leczenie i zmiana stylu życia mogą skutecznie kontrolować objawy i zapobiegać powikłaniom. Czym dokładnie jest to schorzenie zwane także podagrą? Jak je leczyć i co robić, by nie dać się skazać na ból i ograniczenia w funkcjonowaniu? Przeczytaj nasz artykuł, by wiedzieć wszystko, co pozwoli Ci uchronić się przed dolegliwościami związanymi z dną moczanową.
Spis treści
Co to jest dna moczanowa?
Dna moczanowa, zwana także podagrą albo też historycznie „chorobą bogaczy”, to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się nagromadzeniem kryształków kwasu moczowego w tkankach i stawach. Kryształy te powstają w wyniku nadmiernego wytwarzania kwasu moczowego lub jego niewłaściwego wydalania przez organizm. Dlaczego kiedyś nazywano to schorzenie „chorobą bogaczy”? Po prostu w dawnych czasach dna moczanowa częściej dotykała osoby o wyższym statusie społecznym, które miały dostęp do bogatych i obfitych posiłków, zwłaszcza mięsa i owoców morza, a także alkoholu.
Spożycie tych produktów, zwłaszcza w dużych ilościach, przyczynia się do zwiększenia poziomu kwasu moczowego we krwi, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia dny moczanowej.
Dna moczanowa kiedyś i dzisiaj
Kiedyś obfite posiłki, duże ilości mięsa, skorupiaków, wina, a do tego niewiele okazji do chodzenia czy intensywnego wysiłku charakteryzowały styl życia ludzi o wyższym statusie społecznym. Wśród bogatszej części społeczeństwa częściej trafiały się osoby otyłe, które często cierpiały na cukrzycę, choroby serca i nadciśnienie tętnicze, a te właśnie są bardziej narażone na rozwój dny moczanowej.
Obecnie jednak dna moczanowa już nie jest uważana wyłącznie za chorobę bogatych, ponieważ może wystąpić u osób o różnych dochodach i stylach życia. Choroba ta zwykle rozwija się u osób, u których występują pewne czynniki ryzyka, takie jak dziedziczność, otyłość, cukrzyca, choroby nerek i nadużywanie alkoholu, a zwłaszcza to ostatnie niekoniecznie wynika dzisiaj z wyższego statusu społecznego.
Jakie są pierwsze objawy dny moczanowej?
Pierwszym objawem dny moczanowej może być nagły ból stawu, zwykle dużego palca u stopy, który rozwija się w ciągu kilku godzin. Ból ten często występuje w nocy i może być bardzo intensywny. Pacjenci często są przerażeni jego narastającą intensywnością. Palec u stopy jest zwykle opuchnięty, zaczerwieniony i bardzo wrażliwy na dotyk. Niejednokrotnie pojawia się gorączka, a nawet dreszcze. Jeśli pacjent zdecyduje się na „przeczekanie” i nie zwróci się o pomoc lekarską, podane środki przeciwbólowe mogą chwilowo uśmierzyć ból, ale dna moczanowa będzie rozwijać się nadal i ból oraz obrzęki szybko mogą zaatakować pozostałe stawy.
Objawy dny moczanowej
Pierwsze i późniejsze objawy dny moczanowej zwykle obejmują ostry ból stawów, obrzęk, zaczerwienienie i gorączkę.
Inne objawy dny moczanowej mogą obejmować:
- ból w okolicy stawów takich jak kolana, kostki, nadgarstki, palce rąk i stopy
- gorączkę i dreszcze
- zaczerwienienie i pieczenie skóry wokół dotkniętego stawu
- trudności w chodzeniu i poruszaniu się
Objawy te mogą utrzymywać się przez kilka dni lub tygodni, a następnie ustąpić, jednak mogą również nawracać z czasem, a każdy kolejny atak może być bardziej intensywny niż poprzedni.
Co robić, gdy pojawi się ból?
Istnieją różne sposoby leczenia dny moczanowej, w zależności od stopnia zaawansowania choroby i jej objawów. Na ogół stosowane są poniższe metody leczenia choroby jaką jest dna moczanowa:
- Przeciwdziałanie bólowi i stanom zapalnym – lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwzapalnych niesteroidowych które pomagają zmniejszyć ból i zapalenie stawów.
- Farmakoterapia – stosowanie leków, które pomagają zmniejszyć poziom kwasu moczowego we krwi.
- Dieta – ograniczenie pewnych grup pokarmów, unikanie alkoholu
- Zmiana stylu życia – zwiększenie aktywności fizycznej, redukcja masy ciała
- Leczenie przewlekłych chorób – Leczenie chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca i choroby nerek, może również pomóc w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia dny moczanowej
Czy dieta pomaga?
Tak, dieta jest bardzo ważna, jeśli dolega nam dna moczanowa. Podstawą diety przy podagrze jest ograniczenie spożycia pokarmów bogatych w puryny – naturalne związki organiczne występujące, które są całkowicie bezpieczne dla zdrowego organizmu, ale stanowią zagrożenie dla chorych na podagrę. To właśnie puryny są przekształcane w kwas moczowy, z którymi nie radzi sobie chory organizm. Pokarmy bogate w puryny to m.in.:
- czerwone mięso – głównie wołowina i wieprzowina
- podroby, wątróbka, także wędliny i boczek
- owoce morza (małże, ostrygi, krewetki etc.)
- ryby: sardynki, makrele
- soja i produkty sojowe: tofu, mleko sojowe
- drożdże i produkty z drożdży: piwo, wino
- niektóre warzywa: szpinak, kalafior, fasolka szparagowa i groszek.
Ważne jest również, aby pić dużo wody i unikać wszelkich napojów alkoholowych, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia ataków dny moczanowej. Nie są też polecane napoje słodzone cukrem, takie jak soki owocowe, napoje gazowane i słodzona kawa/herbata. Wskazane jest spożywanie spożywać produktów bogatych w witaminę C i picie dużych ilości wody.
Skoro jesteśmy przy diecie, warto wspomnieć o aktywności fizycznej. Regularne spacery, marsze, jazda na rowerze i każda aktywność fizyczna o niskim i średnim obciążeniu może pomóc w utrzymaniu prawidłowej wagi i zmniejszeniu ryzyka wystąpienia ataków dny moczanowej.
Dna moczanowa – zapobieganie atakom i rehabilitacja
Regularny ruch, odpowiednia dieta niskopurynowa, unikanie alkoholu czy cukru oraz stała kontrola lekarska i wykonywanie zaleconych badań to podstawa terapii dny moczanowej.
Może także pomóc fizykoterapia. Odpowiednio dobrane zabiegi fizjoterapeutyczne pomogą w złagodzeniu bólu i zapalenia stawów związanych, usuną obrzęki, przywrócą komfort ruchu. Do popularnych metod fizykoterapii stosowanych przy dnie moczanowej należą: krioterapia (leczenie zimnem), laseroterapia, elektroterapia i masaż. Na świecie szeroko stosowane są zabiegi Indiby dostępne w CKR. Polecane są także treningi o średniej i niskiej intensywności. Dobrym rozwiązaniem jest trening medyczny Milon odbywany pod nadzorem fizjoterapeutów.
Przed podjęciem jakichkolwiek działań rehabilitacyjnych zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, aby ustalić indywidualny plan rehabilitacji. Dna moczanowa to choroba, z którą można żyć, można ją kontrolować i dbać o swój komfort życia pomimo związanych z nią dolegliwości. WCKR oferujemy indywidualne podejście do każdego Pacjenta/Pacjentki, ustalenie konkretnego planu fizjoterapii i leczenia oraz – w razie potrzeby – porady dietetyka.