Częstomocz – czy coś da się z tym zrobić?

Zbyt częste oddawanie moczu jest częstym problemem zdrowotnym, ale nie chorobą samą w sobie. Co to jest „często”? Z czego mogą wynikać częste wizyty w toalecie? Czy należy zdiagnozować i leczyć tę dolegliwość? Odpowiadamy na pytania, które Pacjentki i Pacjenci często pomijają w gabinetach lekarskich, choć chcieliby się dowiedzieć, czy częstomocz może być szkodliwy.

Co to jest częstomocz?

Dolegliwość ta jest medycznie nazywana polakiurią albo naglącym nietrzymaniem moczu. Oznacza dosłownie, że Pacjent często oddaje mocz. W praktyce „często” to ponad 8 razy dziennie. Niektóre osoby, których problemem jest częstomocz muszą korzystać z toalety kilkanaście, a bywa, że i kilkadziesiąt razy dziennie. Taka konieczność wpływa negatywnie na codzienne funkcjonowanie i może prowadzić do wielu ograniczeń. Wiele osób z częstomoczem boi się wychodzić do kina, czy udać się w podróż, są skrępowane podczas spotkań zawodowych czy towarzyskich, unikają ich więc, co w efekcie pogarsza jakość ich życia. Szczególnie trudne jest to dla dzieci i nastolatków, które wstydzą się mówić o problemie albo usiłują go zignorować. W ich przypadku częstomocz może być powodem do wycofania się z relacji towarzyskich, aktywności sportowych, unikanie spotkań i wycieczek, co w efekcie prowadzi do izolacji i poczucia osamotnienia. Zignorowany sygnał alarmowy może też prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.

Jakie przyczyny może mieć częstomocz?

Przyczyny zbyt częstego oddawania moczu mogą być różne, w zależności od indywidualnych okoliczności. Uskarżają się na niego kobiety w ciąży, osoby starsze, ale też dzieci. Jego przyczyny bywają różne. Mogą to być m.in.:

• nadreaktywność pęcherza
• zespół pęcherza bolesnego
• zapalenie i infekcje pęcherza moczowego
• ciąża
• choroby prostaty
• cukrzyca
• przyjmowanie niektórych leków
• nadmierne przyjmowanie płynów
• choroby i uszkodzenia nerek
• stres i nerwice
• kamica nerkowa
• nadużywanie substancji moczopędnych (kofeina, alkohol, energetyki)

Częstomocz to objaw i aby pozbyć się tej dolegliwości, należy najpierw ustalić jego przyczynę. Czasami podanie antybiotyków (w przypadku infekcji pęcherza) czy ustabilizowanie stanu zdrowia (np. przy cukrzycy) całkowicie eliminuje ten problem. Niekiedy może potrzebna być pomoc fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Czy to coś poważnego?

Jak widać, przyczyny biegania do łazienki mogą być różne. Wiele osób wiąże to np. ze stresem. Samo myślenie o tym, że nie będzie gdzie zrobić siusiu, np. przed dłuższą podróżą powoduje, że mają uczucie parcia na pęcherz. Co gorsza, w takich razach wymuszona przerwa na toaletę okazuje się często niepotrzebna, bo… pęcherz był niemal pusty. Może to mieć związek z zespołem pęcherza nadreaktywnego czy naglącym nietrzymaniem moczu, kiedy to osoba odczuwa nagłą i silną potrzebę oddania moczu, chociaż pęcherz jest wypełniony w niewielkim stopniu. Takie „ataki” są trudne do kontrolowania i mogą prowadzić nawet do niechcianego wycieku moczu (inkontynencja).

Czasami jednak częstomocz towarzyszy poważniejszym chorobom. Nadmierne pragnienie i, co za tym idzie, często wizyty w toalecie, może być objawem cukrzycy. Starsi mężczyźni powinni uważać na ten objaw, ponieważ może zwiastować problemy z prostatą, a nawet jej nowotwór. Zawsze ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem i zidentyfikować przyczynę problemu, by ewentualnie rozpocząć odpowiednie leczenie.

Częstomocz a infekcje dróg moczowych

Dość często nadmiernie częste oddawanie moczu jest objawem infekcji pęcherza i dróg moczowych wywołanej przez bakterie. Bakterie mogą przedostawać się do układu moczowego i powodować stan zapalny.. Najczęściej infekcja dotyczy wtedy dolnych dróg moczowych, czyli pęcherza moczowego i cewki moczowej, ale w trudniejszych przypadkach może także obejmować górną drogę moczową, czyli moczowody i nerki.

Częstomocz nie jest wtedy jedynym objawem. Mogą towarzyszyć mu:

• złe samopoczucie, zmęczenie, uczucie “rozbicia”
• gorączka
• dreszcze
• ból w boku lub w plecach,
• mdłości i wymioty,
• ostry ból brzucha

Czy fizjoterapeuta uroginekologiczny pomoże na częstomocz?

Uroginekologia zajmuje się problemami z nietrzymaniem moczu, m. in. wysiłkowym, naglącym czy jeszcze niezdiagnozowanym. Osoba, które zauważa zbyt częste oddawanie moczu, powinna skonsultować się z lekarzem, który może wykonać badania diagnostyczne i pomóc zidentyfikować przyczynę problemu. W niektórych przypadkach zbyt częste oddawanie moczu można złagodzić za pomocą zmiany stylu życia, takich jak zmniejszenie spożycia kofeiny i alkoholu, a także przez wzmocnienie mięśni dna miednicy za pomocą ćwiczeń kegla. W innym – może być konieczne podanie leków czy terapia uroginekologiczna.

Fizjoterapeuta uroginekologiczny to specjalista, który może pomóc w zwalczeniu dolegliwości bądź ograniczeniu częstotliwości wizyt w toalecie w ciągu doby.

Specjalista fizjoterapii uroginekologicznej ma do dyspozycji różne metody pomocy Pacjentkom. Często wybieranym zabiegiem jest zabieg aktywnej biostymulacji komórek poprawiający ukrwienie i elastyczność tkanek. Specjalista uczy także ćwiczenia mięśni Kegla, czyli mięśni dna miednicy i świadomości swojego ciała. Częstomocz jest jednym z problemów, z którymi boryka się wiele Pacjentek w różnym wieku, choć często wstydzą się o tym powiedzieć swojemu ginekologowi.

Dlaczego nie wolno ignorować częstomoczu?

Wiele osób ma tendencję do „przeczekiwania” problemów. Pacjenci i Pacjentki mają różne schorzenia, które często uważają za poważniejsze niż to, że muszą często udawać się do toalety. Inni uważają, że częstomocz u nich wynika z przyczyn o podłożu psychologicznym – nerwicy, stresu czy pobudzenia. Takie myślenie może się okazać fatalne w skutkach. Naglące nietrzymanie moczu może oznaczać infekcję dróg moczowych, nieleczona infekcja może prowadzić do poważniejszych powikłań zdrowotnych. Jednym z nich są np. cięższe schorzenia –  zapalenie czy nawet niewydolność nerek. Zlekceważony częstomocz może też być objawem np. kamicy nerkowej. Szczególnie ważne jest, by nie lekceważyć tej dolegliwości u dzieci, zwłaszcza dziewczynek. Ta dolegliwość nie tylko może być objawem infekcji czy poważniejszych chorób, ale też sama w sobie może wpływać np. na samopoczucie psychiczne i zniechęcić do aktywności społecznych, a także prowadzić do izolacji od otoczenia.

Diagnostyka

W każdym przypadku ważne jest, aby jak najszybciej zdiagnozować przyczynę zbyt częstego oddawania moczu i rozpocząć odpowiednie leczenie. Lekarz na ogół zleca badanie moczu – ogólne i posiew. Może też skierować na badania krwi – morfologię – by sprawdzić poziomy mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego czy glukozy. Ważne jest również stężenie wapnia, sodu i potasu. Czasami to wystarcza, ale niekiedy potrzebne może być też USG układu moczowego oraz dalsze testy i badania diagnostyczne. Może to być np. badanie urodynamiczne wykonywane przy podejrzeniu zaburzeń czynności pęcherza moczowego, czy pomiar i porównanie objętości przyjmowanych płynów i wydalanego moczu.

Ważne jest, aby pamiętać, że istnieją różne metody leczenia, które mogą pomóc w poprawie jakości życia osoby dotkniętej tym problemem. Pomaga m. in. trening mięśni Kegla, farmakoterapia,  terapia behawioralna, fizjoterapia uroginekologiczna z użyciem nowoczesnych urządzeń etc. Nie warto więc czekać, aż problem sam przejdzie. Lepiej go wyleczyć i cieszyć się komfortem życia już teraz!